Avukatlık Ücret Tarifesi

Avukatlık Ücret Tarifesi, her büronun kendi uygulaması, bağlı bulunan Baro ve Birlik tarafından belirlenmekte ve en nihayetine ve sözleşme serbestliği sınırları içerisinden taraflarca kararlaştırılmaktadır.

Kararlaştırılan ücret sözleşmeleri ile İstanbul Barosu Ücreti Tarifesi ve Türkiye Barolar Birliği tarafından belirlenen ücret tarifelerinde uyulması gereken ortak temel ilkeler bulunmaktadır.

Bunları incelemek her bir tarafın mevcut durumunu değerlendirmesinde yararına olacaktır.

Bu bölümde avukatın ücrete dayalı hakları gösterilmiş olup avukatın yükümlülükleri ve iş sahibinin hakları konusu Avukat Meslek Etik Kuralları başlıklı yazıda ifade edilmiştir.

Avukat Vekalet Ücretinin Yasal Dayanakları

Vekalet Ücretinin yasal dayanağını öncelikle 2709 Sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasası oluşturmaktadır. Anayasanın 18. maddesinde kişi hak ve ödevleri arasında çalışma hürriyeti düzenlenmiş ve açıkça “Angarya yasaktır.” denilmiştir.

1136 Sayılı Avukatlık Kanunu ise avukatlığın bir kamu hizmeti olduğunu açıkça ifade etmiş olmasına rağmen bir ücret karşılığında yapıldığını bir çok maddesinde göstermiştir.

6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu içerisinde özel sözleşme türleri içerisinde vekalet sözleşmesine uygulanacak hükümlere 502. madde ile 514. madde arasında yer verilmiştir.

1136 Sayılı ve 6100 Sayılı kanunlarda hüküm bulunmadığı hallerde borçlar kanununun ilgili hükümleri ve genel hükümleri uygulanacaktır.

Aynı şekilde 6100 Sayılı Hukuk Mahkemeleri Kanununda’da ( 323. Maddesi) vekil ile takip edilen işlerde avukatlık ücreti olduğu belirlenmiştir.

1136 sayılı Avukatlık Kanunun verdiği yetkiye dayanarak Türkiye Barolar Birliği, her yıl yenilenen Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi oluşturmakta ve İstanbul Barosu’da kendi mensupları tarafından uygulanması gereken İstanbul Barosu Ücret Tarifesi oluşturmaktadır.

Bunların dışında her hukuk bürosu da yukarıda belirtildiği gibi mevzuatta gösterilen sınırlar içerisinde kalmak kaydı ile kendi ücret tarife ve politikalarını belirlemekte serbesttirler.

Vekalet Ücretlerine Hakim Olan İlkeler

Taraflar arasında imzalanan sözleşmeler ve mahkemelerce hükmedilen vekalet ücretleri ile ilgili olarak belirli ilkeler bulunmaktadır.

Bunlardan çoğu yasada ve tarifelerde açıkça gösterilmiş olup bir kısmı ile uygulama ile şekillenmiştir.

Bu ilkelerin doğru bir şekilde değerlendirilmesi hem avukatlar için hem takip edilen dosyanın tarafları için oldukça önemlidir.

• Angarya Yasaktır. ( 2709 Sayılı Anayasa 18. Md.)

• Vekil ile Takip Edilen İşlerde Kanuni Vekalet Ücreti Yargılama Masrafıdır ( 6100 Sayılı HMK 323. Md. )

• Yargılama Giderlerinden sayılan kanuni vekalet ücretleri dava bütünüyle kabul edilirse, karşı taraftan alınır. ( 6100 Sayılı HMK 326.Md. )

• Kötüniyetle açıldığı açık olan davalarda Avukat-Vatandaş arasındaki Sözleşmedeki vekalet ücreti Karşı Taraftan istenebilir. ( 6100 Sayılı HMK 329. Md.)

• Mahkemece tayin olunacak vekalet ücretleri tarafın adına hükmedilir. ( 6100 Sayılı HMK 330. Md. )

• Yargılama Gideri sayılan vekalet ücretine talep edilmese bile mahkeme tarafından kendiliğinden (resen) hükmedilir. ( 6100 Sayılı HMK 332. Md. )

• Avukatın elindeki belge ve paralara alacağı oranın hapis hakkı vardır ( 1136 AK. Md. 166 ve 39. )

• Avukatlık Vekalet Sözleşmesi yazılı olmak zorunda değildir. ( 1136 AK. Md. 163. )

• Avukatlık Ücreti dava değerinin %25’ni geçemez. ( 1136 AK. Md. 164 )

• Avukatlık Ücreti Asgari Ücret Tarifesindeki tutarlardan aşağı olamaz. ( 1136 AK. Md. 164 )

• Avukatlık Ücreti Sözleşme bulunmaması halinde yahut sözleşmenin ücretle ilgili kısımlarının geçersiz olması halinde dava değerinin %10’u ile %20’si arasında avukatın emeğine göre hakimce takdir edilir. ( 1136 AK. Md. 164. )

• Tarifeye dayanılarak karşı tarafa yüklenecek vekâlet ücreti avukata aittir. ( 1136 AK. Md. 164. )

• Tarifeye dayanılarak hükmedilen ücret müvekkilin olmadığından müvekkilin borcu nedeniyle takas ve mahsup edilemediği gibi haciz de edilemez. ( 1136 AK. Md. 164. )

• Miktar ve değeri para ile ölçülemeyen işlerde ise Barolar Birliği Ücret Tarifesi uygulanır. ( 1136 AK. Md. 164. )

•  İş sahibi birden çok ise her bir müvekkil toplam vekalet ücretinin ödenmesinde  avukata karşı müteselsilen sorumludurlar. ( 1136 AK. Md. 165. )

• Sulh ya da başka bir şekilde ( Arabuluculuk, haricen uzlaşma v.s.) anlaşmayla sonuçlanan işlerde müvekkil ve karşı taraf vekalet ücretinin ödenmesinde müteselsilen sorumludurlar. ( 1136 AK. Md. 165 )

• Masraf gönderilmemesi ve benzeri nedenlerle ya da açık bir talimata istinaden takipsiz bırakılan işlerde avukata tam vekalet ücreti ödenir.  (1136 AK. Md. 165. )

• Hukukî yardımın tamamlandığı veya dava sonunda hüküm verildiği tarihte yürürlükte olan tarifeye göre ücret belirlenir. (1136 AK. Md. 168. )

• Avukat işi sonuna kadar takip etmek zorundadır. (1136 AK. Md. 171. )

• Başka avukatlara yetki (belgesi) verilmesi halinde ayrıca ücret verilmesi gerekmeyecektir. (1136 AK. Md. 171. )

• İş sahibi tarafından aynı işe ilişkin başka avukatları da görevlendirmesine ilk avukatın muvafakati olmaz ise vekalet ilişkisi kendiliğinden son bulur ve bu durumda ücretin tamamı ödenmesi gerekir. (1136 AK. Md. 172. )

• Her iş için ayrı vekalet ücretine hükmedilir. (1136 AK. Md. 173. )

• Avukatın haksız olarak azli halinde tüm vekalet ücreti müvekkil tarafından ödenir. (1136 AK. Md. 174. )

• Avukat haklı nedenlerle azil edilmiş ise kendisine herhangi bir ücret ödenmesi gerekmediği gibi aldığı ücretleri de iade etmek zorundadır.(1136 AK. Md. 174. )

• Haklı bir sebep olmaksızın takipten vazgeçen avukat hiçbir ücret isteyemez ve peşin aldığı ücreti geri vermek zorundadır. (1136 AK. Md. 174. )

• Yazılı sözleşmedeki diğer ödeme şartlarının yerine getirilmemesinden dolayı avukat işi takip etmek ve sonucunu elde etmekten mahrum kalırsa sorumluluk bakımından aynı hüküm uygulanır. (1136 AK. Md. 174. )

• Vekâlet veren, vekâletin gereği gibi ifası için vekilin yaptığı giderleri ve verdiği avansları faiziyle birlikte ödemek ve yüklendiği borçlardan onu kurtarmakla yükümlüdür. ( 6098 SK. Md. 510)

• Vekil, vekâletin ifası sebebiyle uğradığı zararın giderilmesini vekâlet verenden isteyebilir. ( 6098 SK. Md. 510)

• Bir kişiye birlikte vekâlet verenler, vekile karşı müteselsil olarak sorumludurlar. ( 6098 SK. Md. 511)

• Vekâlet veren ve vekil, her zaman sözleşmeyi tek taraflı olarak sona erdirebilir. Ancak, uygun olmayan zamanda sözleşmeyi sona erdiren taraf, diğerinin bundan doğan zararını gidermekle yükümlüdür. ( 6098 SK. Md. 512)

Avukatın Haksız Nedenlerle Azil Edilmesi

Avukat kendisine kusur izafe edilemeyecek nedenlerle azil edildiği takdirde taraflar arasındaki sözleşme ve kanun gereğince takdir edilecek vekalet ücretlerinin tamamı müvekkil tarafından ödenmesi gerekecektir.

Buna göre müvekkilin tek taraflı tasarrufu ile başladığı bir hukuksal süreçte birlikte yola çıktığı vekil avukatı ile ilişkisini “Akde Vefa” ilkeleri çerçevesinde sonuna kadar devam ettirmelidir.

Aksi halde avukatlık ücret tarifesi ve sözleşme vekalet ücretleri müvekkil tarafından karşılanması gerekecektir.

Dosya Masraflarından Sorumluluk

Dava, icra takibi ve sair hukuksal işlemler nedeniyle yapılacak olan tüm masrafların sorumluluğu Avukatlık Kanununu 173. ve sair ilgili maddelere göre müvekkilin sorumluluğundadır.

Bu konudan Masraf Tarifesi isimli yazımızda ayrıntısıyla bahsedilmiştir.

Avukat Ücret Sözleşmesi

Düzenlenen tüm ücret sözleşmeleri yukarıda genel ilkeleri belirlenen standartlara uygun olmak zorundadır. Buna rağmen ücret sözleşmelerinin emredici hukuk kurallarına aykırı hükümleri geçersiz olacaktır.

Büromuzca kullanılan avukatlık ücret tarifesi avukatlık asgari ücret tarifeleri ve İstanbul Barosu ücret tarifesi hükümleri göz önünde bulundurularak ve emredici hukuk kurallarının çizdiği sınırlar içerisinde oluşturulmaktadır.

Avukatlık Ücret Tarifesi

Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi 1136 sayılı Avukatlık Kanununun 168. maddesine göre Barolar Birliğinin koordinasyonunda diğer tüm baroların da görüş ve önerileri alınarak mahkemelerce uygulanacak asgari avukatlık ücret tarifesi belirlenir.

Bu tarife yasa gereğince karşı taraftan alınacak vekalet ücreti sınırlarını göstermektedir. Ayrıca barolar da kendi mensupları açısından vekil-müvekil arasındaki ilişkilere uygulanacak tarife belirmektedir.

Aşağıda mensubu olduğumuz İstanbul Barosunun Avukatlık Ücret Tarifesi ile Türkiye Barolar Birliği’nin resmi gazetede yayınlayarak yürürlüğe koyduğu Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi bulunmaktadır.

Avukatlık Vekalet Ücreti Hesaplama

Avukatlık Ücret Tarifeleri ve ücret sözleşmeleri gereğince konusu para ile ölçülebilen işlerde akdi ve kanuni vekalet ücretleri dava değerine göre belirlenecektir.

Buna ilişkin istisnalar tarifelerde mevcuttur. Aşağıdaki linke dava değerlerini yazdığınızda kanuni vekalet ücreti hesaplamasını görebilirsiniz.

Akdi (sözleşme) vekalet ücretinde ise belirli bir miktardan sonra yüzdelik diliminde bir değişme olmayacağı gözden ırak tutulmamalıdır.

Vekalet Ücreti Ödemesi

Mahkemeler tarafından takdir edilen vekalet ücretleri ile sözleşme gereğince ödenmesi gereken sözleşme (akdi) vekalet ücretlerine dair ödemelerinizi gerçekleştirmek için ödeme sayfasına aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz.